Avrupa Birliği (AB) aday ve potansiyel aday ülkelere destek amacıyla 1085/2006 sayılı Konsey Tüzüğü çerçevesinde Katılım Öncesi Yardım Aracı’nı (Instrument for Pre-Accession Assistance- IPA) oluşturmuştur. IPA desteği beş bileşeni içermekte olup, Türkiye IPA tüzüğünün EK 1’inde yer alan aday ülke statüsünde bütün bileşenlerden yararlanabilmektedir. IPA’nın beşinci bileşeni Kırsal Kalkınma (IPA Rural Development- IPARD) Avrupa Birliği’nin Ortak Tarım Politikası, Kırsal kalkınma Politikası ve ilgili politikalarının uygulanması ve yönetimi için uyum hazırlıklarını ve bu kapsamda politika geliştirilmesini desteklemektedir. IPARD desteğinin 2007-2013 yıllarını kapsayan çok yıllı “Kırsal Kalkınma Programı” kapsamında uygulanması planlanmaktadır.
Türkiye için IPA Kırsal Kalkınma Programı (IPARD Program) ülkenin kırsal kalkınma bağlamında katılım öncesi dönemdeki öncelikleri ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak tasarlanmıştır. Bu çerçevede 2007-2013 yıllarını içeren 9.cu Kalkınma Planı, 2006-2010 yıllarını içeren Tarım Stratejisi ve Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi öncelikleri yanında Avrupa Birliği Çok Yıllı Gösterge Planlama Belgesi’nin stratejik öncelikleri de dikkate alınmıştır. AB’nin 1085/2006 IPA Konsey Tüzüğü ve tüzüğün uygulanması esaslarını içeren 718/2007 sayılı IPA Uygulama tüzüğü Programın dayanağını oluşturmaktadır.
Bu kapsamda Tarım ve Köyişleri Bakanlığının bünyesinde oluşturulan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu kurulmuş ve 2007-2010 dönemi öncelikli illerde teşkilatlanmasını tamamlamıştır. ilk aşamada, Amasya, Afyon, Balıkesir, Çorum, Diyarbakır, Erzurum, Hatay, Isparta, Kahramanmaraş, Kars, Konya, Malatya, Ordu, Samsun, Sivas, Şanlıurfa, Tokat, Trabzon, Van ve Yozgat`taki projelerin desteklenecektir. İkinci aşamada, 2010-2013 döneminde ise Ağrı, Aksaray, Ankara, Ardahan, Aydın, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Denizli, Elazığ, Erzincan, Giresun, Karaman, Kastamonu, Kütahya, Manisa, Mardin, Mersin, Muş, Nevşehir ve Uşak`ın da IPARD`a dahil edileceği ve IPARD kapsamında 2007-2013 döneminde AB`den 850 milyon Euro’luk fon ayrıldığı belirtilmektedir.
KALKINMA AJANSLARI HİBE PROGRAMLARI T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı koordinasyonunda ve ilgili bölgenin kalkınma ajansı tarafından yürütülen sadece ilgili oldukları bölgenin önceliklerine göre çağrısı yapılan hibe programlarıdır. Kalkınma ajansları ülkemizin tamamında kurulacak yapılar olup halen 10 bölgede kurulmuştur. Toplamda 26 kalkınma ajansı kurulacak ülkemizde 2009 yılı itibari ile Çukurova ve İzmir Kalkınma Ajansları programa çıkmıştır.
Kapsam olarak AB hibe programları ile benzerlikler içeren kalkınma ajansları hibe programları bölgelerin ihtiyaç ve sorunlarından hareketle önceliklerini belirlemektedir. Her yıl düzenli olarak programa çıkacak ajanslar, fonlarını bölge kurumlarından karşılamaktadır (İl Özel İdare, Belediyeler, Ticaret ve Sanayi Odaları vs.).
Sonraki dönemlerde yatırımcılar için önemli başvuru merkezi olacak ajanslar ülkemizin yükselen kurumları olacaktır.